Tegenwoordig zijn schermen overal. Van smartphones tot laptops en televisies, we brengen een groot deel van onze dag door voor een scherm. Maar wist je dat minder schermtijd aanzienlijke voordelen kan hebben voor je gezondheid? In deze blog bespreken we vier belangrijke voordelen van minder schermtijd, gebaseerd op verschillende aspecten zoals mentale, fysieke en sociale gezondheid.
1. Boost je mentale gezondheid
Minder stress en angst
In een wereld waar we constant gebombardeerd worden met informatie, nieuws en Viral trends, is het misschien geen verrassing dat onze stress- en angstniveaus toenemen. Onderzoek van Twenge & Campbell (2018) toont aan dat er een direct verband is tussen schermtijd, vooral op sociale media, en verhoogde niveaus van angst en depressie.
Door je schermtijd te verminderen, geef je jezelf de ruimte om:
- Minder te vergelijken met anderen, wat vaak leidt tot minder gevoelens van “niet goed genoeg zijn”
- Minder blootgesteld worden aan negatief nieuws, wat stress kan veroorzaken
- Meer tijd te hebben voor stressverlagende activiteiten zoals sporten, lezen of een wandeling buiten (bijvoorbeeld in het bos!)
Betere slaapkwaliteit
Het blauwe licht dat wordt afgegeven door onze apparaten heeft een significant effect op onze slaapkwaliteit. Volgens een studies van onder andere Chang et al. (2015) kan het gebruik van apparaten die blauw licht uitstralen voor het slapengaan de productie van melatonine verstoren, het hormoon dat verantwoordelijk is voor onze slaap-waakcyclus.
Door je schermtijd te verminderen, direct bij het opstaan en voor het slapengaan, zal je:
- Sneller in slaap vallen
- Dieper en beter slapen
-
Je slaap / waak ritme herstellen
Probeer eens om een uur voor het slapengaan alle schermen uit te zetten en zie hoe dit je slaapkwaliteit verbetert. Ook raden we aan om tot een uur na het opstaan te wachten met je schermen aanzetten. Lees er hier meer over.
Ontkom je niet aan ‘s avonds achter een scherm zitten vanwege bijvoorbeeld werk? Probeer dan een schermbril om de nadelige effecten van het blauwe licht tegen te gaan!
2. Ruimte om meer fysiek bezig te zijn
Verminder oogproblemen
Lang bezig zijn en staren naar schermen kan leiden tot wat bekend staat als “Digitale Oogvermoeidheid” of “Computer Vision Syndrome”. Rosenfield (2011) beschrijft symptomen zoals droge ogen, wazig zicht en hoofdpijn als gevolg van overmatig schermgebruik. Door je schermtijd te verminderen, kan je:
- De belasting op je ogen verminderen
- Het risico op bijziendheid verlagen, vooral bij kinderen
-
De algemene gezondheid van je ogen verbeteren
Probeer de 20-20-20 regel: kijk elke 20 minuten 20 seconden naar iets op 20 voet (6 meter) afstand om je ogen rust te geven.
Meer beweging en betere houding
Minder tijd achter een scherm betekent meer tijd voor andere dingen zoals fysieke activiteit. Warburton et al. (2006) benadrukken het belang van regelmatige lichaamsbeweging voor het behoud van een gezond gewicht, het verbeteren van de gezondheid van hart en bloedvaten en het verminderen van het risico op chronische ziekten. Je hebt vast weleens gehoord: “Zitten is het nieuwe roken”. Minder zitten en meer bewegen kan leiden tot:
- Een verlaagd risico op obesitas en gerelateerde gezondheidsproblemen
- Een verbeterde cardiovasculaire gezondheid
-
Een verbeterde houding en verminderde rugklachten
Probeer staand te werken of regelmatig pauzes te nemen om te stretchen en te bewegen.
3. Meer quality time met vrienden en familie
In haar boek "Alone Together" beschrijft Sherry Turkle (2011) hoe te veel gebruik van technologie negatieve gevolgen kan hebben voor onze persoonlijke relaties. Door minder tijd aan schermen te besteden, maak je ruimte voor fijne face-to-face interacties. Dat zorg vervolgens weer voor:
- Sterkere emotionele banden met familie en vrienden
- Verbeterd gevoel van verbondenheid en steun
-
Ontwikkeling van empathie en sociale vaardigheden
Probeer schermvrije tijd in te plannen met je gezin of vrienden, zoals tijdens het eten of bij uitjes.
4. Verbeterde productiviteit en creativiteit
Minder afleiding, meer aandacht
In een studie van Mark et al. (2014) werd aangetoond dat constante onderbrekingen door digitale apparaten onze productiviteit aanzienlijk kunnen verminderen. Door je schermtijd te beperken, vooral tijdens werk of studie, kun je je concentratie verbeteren. De voordelen daarvan zijn:
- Verhoogde productiviteit
- Verbeterd vermogen om complexe problemen op te lossen
-
Minder fouten in je werk
Probeer “deep work” sessies in te plannen waarin je alle meldingen uitschakelt en je volledig focust op één taak. Leg je telefoon weg, bijvoorbeeld in een blackout pouch, en focus je volledig op waar je mee bezig bent.
Stimuleer je creativiteit
Mihaly Csikszentmihalyi (1996) beschrijft in zijn werk over creativiteit hoe belangrijk het is om tijd te hebben voor reflectie en zogeheten “flow”, gewoon je gedachten z’n gang te laten gaan zonder dat je actief ergens mee bezig bent. Minder schermtijd kan ruimte maken voor deze creatieve processen, daardoor heb je:
- Meer tijd besteden aan creatieve hobby's zoals lezen, schrijven of kunst
- Je verbeelding stimuleren door minder passieve consumptie van media
-
Nieuwe ideeën ontwikkelen door meer tijd te hebben voor reflectie
Probeer dagelijks tijd vrij te maken voor creatieve activiteiten zonder digitale afleidingen. Ook kan je tijd maken voor bijvoorbeeld een rondje wandelen zonder telefoon om de “flow” ruimte te geven.
Conclusie
Minder schermtijd kan aanzienlijke voordelen hebben voor je mentale, fysieke en sociale gezondheid. Door bewust je schermtijd te verminderen, kun je stress en angst verminderen, je slaap verbeteren, je fysieke gezondheid bevorderen, je sociale interacties verbeteren en je productiviteit en creativiteit verhogen. Probeer vandaag nog je schermtijd te beperken en ervaar zelf de voordelen!
Groeten,
SchermUit.nl
_________________
Bronnen:
- Chang, A.-M., Aeschbach, D., Duffy, J. F., & Czeisler, C. A. (2015). Evening use of light-emitting eReaders negatively affects sleep, circadian timing, and next-morning alertness. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(4), 1232-1237.
- Csikszentmihalyi, M. (1996). Creativity: Flow and the Psychology of Discovery and Invention. Harper Perennial.
- Mark, G., Iqbal, S. T., Czerwinski, M., & Johns, P. (2014). Bored Mondays and Focused Afternoons: The Rhythm of Attention and Online Activity in the Workplace. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems.
- Mehrabian, A. (1971). Silent Messages. Wadsworth.
- Rosenfield, M. (2011). Computer vision syndrome: a review of ocular causes and potential treatments. Ophthalmic and Physiological Optics, 31(5), 502-515.
- Turkle, S. (2011). Alone Together: Why We Expect More from Technology and Less from Each Other. Basic Books.
- Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2018). Associations between screen time and lower psychological well-being among children and adolescents: Evidence from a population-based study. Preventive Medicine Reports, 12, 271-283.
- Warburton, D. E. R., Nicol, C. W., & Bredin, S. S. D. (2006). Health benefits of physical activity: the evidence. CMAJ, 174(6), 801-809.
