Een goede relatie met Social Media: 3 routines om te proberen

Sociale Media is tegenwoordig niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. En dat is ook helemaal niet wat we als doel hebben bij SchermUit.nl. Het biedt ons de mogelijkheid om verbonden te blijven met vrienden en familie, maar we weten ook dat het negatieve gevolgen kan hebben voor slaap, humeur en mentale gezondheid. Het is daarom belangrijk om een goede relatie met sociale media te onderhouden. Hier bespreken we drie routines die je kan proberen om je Social Media gebruik te beheersen en een gezonde balans te vinden.

De Basis: Maximaal 30-60 minuten per dag

Voordat we de verschillende routines bespreken, is het belangrijk om twee basis gedragingen te bespreken. Onderstaande is het begin van een “normale” relatie met Social Media:

1. Gebruik Social Media 30 tot maximaal 60 minuten per dag. In deze blog kan je de wetenschappelijke onderbouwing hiervoor vinden en hier kan je zien dat zelfs Instagram met zo’n limiet adverteert 😉
   
   
2. Gebruik geen Social Media (of telefoons of andere schermen) binnen een uur voor het slapengaan en binnen een uur na het wakker worden. Dit helpt je ‘s avonds met makkelijker en beter slapen en ‘s ochtends om je dag fijn, ontspannen en productief te beginnen. 

Als je je hier aan houdt, heb je al een enorme stap gezet in het beter omgaan met Social Media en schermen in het algemeen. En mooi meegenomen; als je niet direct na het opstaan je telefoon erbij pakt, zal je de rest van de dag ook minder drang hebben om je telefoon erbij te pakken. Meer daarover hier.

Routine 1: Flexibel gebruik overdag

De eerste routine is eenvoudig om mee te beginnen: Gebruik Social Media gewoonweg wanneer het je uitkomt, maar beperk het zelf tot 30-60 minuten per dag. Houd dus in de gate dat je het niet direct ‘s ochtends doet en niet te kort op het slapen gaan. Zo heb je de vrijheid om sociale media te gebruiken wanneer je dat wilt, zonder dat het je slaap of dagelijkse productiviteit beïnvloedt.

Tips:

• Stel een app timer in voor je Social Media apps om je gebruik te beperken
  (iPhone hier, Android/Samsung hier)
• Bedenk, voordat je je telefoon pakt, wat je op dat moment op Social Media wil doen en hoe lang je erop wil zitten
• Probeer niet te multitasken (bijvoorbeeld bij het eten, of tijdens het TV kijken), omdat je dan het besef van tijd (nóg) sneller kwijt bent
  
  

Routine 2: Social Media blokken

Deze routine houdt in dat je je Social Media gebruik actief plant op specifieke tijdsblokken in je dag. Bijvoorbeeld, je kunt ervoor kiezen om sociale media alleen te gebruiken na werk in de naar huis of na het avondeten. Door deze blokken in te stellen, voorkom je dat je de hele dag door sociale media checkt en ben je minder afgeleid van andere zaken. Als je het ook nog elke dag op hetzelfde moment plant, wordt het helemaal makkelijk omdat je er sneller aan went. Daarbij, als je het bijvoorbeeld in je agenda zet, zie je ook actief hoeveel tijd het je eigenlijk kost uit je dag 😉

Tips:

• Bouw deze blokken het liefst vanaf de middag in, zo bescherm je jezelf nog beter tegen extra “cravings” de rest van de dag
• Als de lunch een goed moment voor je is om een blok te plannen, doe dat dan na het daadwerkelijke eten
• Deze routine is misschien iets minder geschikt als je voor werk gedurende de dag ook op Social Media moet zitten
  
  

Routine 3: Volledige dag(en) niet

Een andere interessante routine die je veel om je heen hoort, is om één of meerdere dagen per week volledig vrij te houden van sociale media en/of smartphones. Deze "digitale detox dag" geeft je de kans om te ontsnappen aan de eindeloze stroom van impulsen, pingetjes, belletjes en impulsen zodat je lekker met de mensen om je heen kan bezig zijn of met je favoriete tijdsbesteding zoals lezen, sporten, of tijd buiten zijn. 

Wel goed om even bij stil te staan dat er nog weinig harde wetenschappelijke bewijzen zijn dat digital detoxen “werkt”, als in: er is nog weinig klinisch bewijs dat helemaal geen Social Media het allerbeste voor je mentale gezondheid is. Maar er is een berg anekdotische onderbouwing dat mensen het fijn vinden om een dag of twee “uit” te staan, bijvoorbeeld het weekend.

Tips:

• Plan je detox dag van tevoren, het liefst een vaste dag in je routine
• Informeer vrienden en familie over je detox, zodat ze weten dat je niet bereikbaar bent via Social Media
• Probeer vrienden, je gezin of familie erbij te betrekken: dan kan je samen offline activiteiten doen
• Als je wel bereikbaar wil zijn in het weekend, overweeg dan een Dumb- of Core-Phone. Dan kan je wel bellen maar heb je niet de verleiding van Social Media
• Vind je het moeilijk om je Smartphone weg te leggen? Probeer dan eens een Stolp®!

Tips voor een gezondere relatie met Social Media

Naast de bovengenoemde routines, hebben we nog een paar algemene tips die je kunnen helpen om een gezondere relatie met sociale media te onderhouden:

• Zet de meldingen uit van je Social Media apps op je telefoon zodat je niet de hele tijd afgeleid wordt
• Gebruik apps voor schermtijd en app limieten. Hier zijn veel apps voor beschikbaar maar Apple en Samsung/Android hebben tegenwoordig ook gewoon bij “instellingen” een aantal functies die je kan gebruiken
• Wees selectief met wie je volgt op Social Media: Ontvolg accounts waardoor je merkt dat je veel aan het vergelijken bent of FOMO hebt en volg alleen mensem die je inspireren en motiveren of mensen die je in het écht kent (zie ook de richtlijn)
• Bespreek met je partner, gezin, vrienden en familie dat je bezig bent je Social Media gebruik wat te minderen en of ze daar een beetje rekening mee willen houden, zo kunnen zij hun verwachtingen en “druk” op jou wat bijstellen

Wil je meer begrijpen over waarom Social Media zo lastig is om vanaf te komen? In dit artikel kan je lezen waarom Social Media een verslavend-achtig effect heeft door het stofje Dopamine dat daardoor vrijkomt in je hersenen. 

Conclusie

Het handhaven van een gezonde relatie met sociale media is belangrijk voor je mentale en fysieke welzijn. Door de basis gedragingen van maximaal 30 tot 60 minuten per dag en de “1 uur op en af” regel te volgen, kun je bijvoorbeeld met een van deze routines genieten van de leuke dingen van sociale media zonder de negatieve effecten. Kijk af en toe eens in je schermtijd-app of je ook daadwerkelijk ziet dat je tijd op Social Media afneemt, dat geeft weer een zelfvertrouwen boost! 

Groeten,

SchermUit.nl

____________________
Bronnen

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9707397/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7364393/
• https://newsinhealth.nih.gov/2022/09/healthy-social-media-habits
• https://schermuit.nl/blogs/tips-en-tricks/social-media-gamen-netflix-dopamine
• https://schermuit.nl/blogs/tips-en-tricks/schermtijd-richtlijn-voor-volwassenen
• https://schermuit.nl/blogs/tips-en-tricks/waarom-minder-schermtijd-best-lekker-kan-zijn
• https://schermuit.nl/blogs/tips-en-tricks/3-gouden-gedragingen-om-beter-te-slapen